Tadeusz Franciszek Kruczek

Po I wojnie światowej działał na rzecz przyłączenia Birczy i okolicznych miejscowości do odrodzonego państwa polskiego. Brał udział w procesie wcielenia tzw. republiki birczańskiej do Polski w czasie walk Wojska Polskiego z oddziałami Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej.

W okresie międzywojennym Tadeusz Kruczek wspierał polską działalność kulturową oraz religijną w Birczy i okolicach. Brał aktywny udział w działalności Teatru Ludowego w Birczy. Był zaangażowany w budowę kościoła w Piątkowej.

W 1939 roku, po wkroczeniu Niemców do Birczy, został wzięty jako zakładnik po bitwie pod Birczą. W czasie trudnych lat okupacji sowieckiej oraz niemieckiej, prowadził aptekę oraz wspierał – znajdującą się w trudnej sytuacji materialnej – ludność polską.

Latem 1944 roku jego apteka została zrabowana przez ukraińskich policjantów w służbie niemieckiej. Tadeusz Kruczek z rodziną w ostatniej chwili uciekli z domu przez okno.

Po zakończeniu II wojny światowej, rozpoczął się równie trudny okres walk z UPA. Birczy oraz polskiej ludności groziła zagłada. Latem 1945 roku Tadeusz Kruczek stanął na czele delegacji mieszkańców do urzędów w Rzeszowie oraz Warszawie w sprawie udzielenia pomocy ludności gminy Bircza. Między innymi dzięki jego zaangażowaniu do Birczy wysyłano żołnierzy Wojska Polskiego, którzy w kolejnych miesiącach odparli trzy ataki UPA na miasteczko. W czasie walk z ukraińskimi nacjonalistami pomagał leczyć polskich żołnierzy w miejscowym szpitalu.

Tadeusz Kruczek zmarł w 1967 r. w Birczy.

Uroczystość rozpoczęła Msza Święta w Kościele Parafialnym w Birczy. Nabożeństwu w intencji Tadeusz Kruczka i jego rodziny przewodniczył ks. prałat Stanisław Czenczek. We mszy świętej uczestniczyły Poczty Sztandarowe: Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu i Szkoły Podstawowej im. mjr H. Dobrzańskiego w Birczy. Ponadto wśród licznie przybyłych gości należy wymienić: Kenar Barbarę z małżonkiem – chrześnica ś.p. Tadeusz Kruczka z Sanoka, Marka Kudłę – Wicestarostę Przemyskiego, Wojciecha Bobowskiego – Przewodniczącego Rady Powiatu w Birczy, Jerzego Góralewicza – Sekretarza Powiatu Przemyskiego, ks. dziekana Stanisława Kota, Jadwigę Haber – Słowińską – Sekretarz Gminy Bircza, Andrzeja Atamańczuka– prezesa Zarządu Gminnego OSP w Birczy, Adam Ciećko – właściciel apteki w Birczy.

Po zakończonej Mszy św. uczestnicy uroczystości przemaszerowali na Cmentarz Komunalny, gdzie nastąpiło poświęcenie i przekazanie nagrobka Dyrekcji, nauczycielom i licznie przybyłym uczniom Szkoły Podstawowej w Birczy. Akt przekazania podpisała Prezes Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu p. Bogusława Pieczyńska oraz Dyrektor Zespołu Szkół p. Magdalena Tyczyńska. Po krótkich wystąpieniach i wspomnieniach o rodzinie Kruczek złożono kwiaty i zapalono znicze. Piękne słowa o pasji i misji nieobecnej na uroczystości z powodu choroby Pani Moniki Bodnar –inspiratorki wszystkich prac konserwatorskich, sal i dębów pamięci na terenie Birczy skierowano na ręce Pani Dyrektor Tyczyńskiej.

Pani Dyrektor Tyczyńska podziękowała za uczestnictwo w uroczystości wszystkim zebranym oraz skierowała do dzieci i młodzieży piękne słowa, a także podała przykłady postaw patriotycznych mieszkańców Birczy i na zakończenie podkreśliła, że w życiu najważniejsze jest by życ zgodnie z zasadą: Bóg- Honor – Ojczyzna.

Uroczystość poświęcenia i przekazania nagrobków w imieniu Zarządu oraz Komitetu Ochrony Starych Cmentarzy i Miejsc Pamięci Narodowej – sekcji Towarzystwa prowadziła Bogusława Pieczyńska,

Nagrobek i tablicę wykonano staraniem Towarzystwa Przyjaciół Przemyśla i Regionu dzięki społecznym środkom zebranym w ramach „Kwesty 2018 i 2019 w Birczy” oraz przy wsparciu finansowym Gminy Bircza.